چشمه آب گرم مرتضی علی یکی از عجایب و دیدنیهای شهر طبس است که هر ساله شاهد بازدید هزاران گردشگر و زمینشناس داخلی و خارجی است
برای رسیدن به آبگرم مرتضی علی و طاق شاه عباس باید از روستای خرو بگذرید و بعد،وارد دهانه دره ای میشوید .
روستای خرو یک روستای توریستی در ۲۰ کیلومتری شرق طبس و دارای جاده آسفالته مناسب است.در روستای خرو نیز محلهای اقامتی یک روزه و چند روزه مناسب وجود دارد.
از روستای خور تا ابتدای ورودی مجموعه تاریخی و طبیعی کال سردر با خودرو ۵ دقیقه می باشد . در محل پارکینگ مناسبی نیز قرار دارد.سرویس بهداشتی مناسب و همچنین چشمه گوارای آب قنات قرار دارد.

حدود پنج کیلومتر را با پای پیاده طی کنید که بیشتر این مسیر از داخل آب می گذرد. در طول راه، دیواره‌های بلند دره مانندی در دو طرف همراهی تان می کنند که روی آنها حفره‌های کوچک و بزرگ با نظم خاصی قرار گرفته اند. بعضی از این حفره ها، چشمه های جوشان آب هستند که بزرگترین شان به حمام مرتضی علی معروف شده‌ است.
دیواره‌های بلند دره، حفره‌ها و کانال‌هایی دیده می‌شود که با نظم خاص و مهندسی حساب شده‌ای بنا شده‌ است که به آن خانه گبر گفته می‌شود. وی ادامه داد: هرکدام از این حفره‌ها که قدمت آن به دوران ساسانیان یعنی حدود ۱۵۰۰ سال قبل می‌رسد، مقطعی از کانالی هستند که در داخل آن بعد از چاه‌هایی که به ارتفاع حدود ۱۰ متر هستند به دالان بالا می‌رسیم که به اتاقک‌هایی منتهی می‌شود.

قوس تونل‌های بالایی خانه‌های گبر همانند قوس‌های بناهای دوران ساسانیان است که البته راه دسترسی به داخل این خانه‌ها مشکل و تنها با وسایل کامل صخره‌نوردی و کوهنوردی و توسط افراد خبره ورود به داخل آن امکان‌پذیر است. وی عنوان داشت: پس از حدود ۳۵ دقیقه پیاده‌روی در داخل کال سردره و برخلاف جریان آب، به چشمه‌های متعدد آب به ویژه چند چشمه آبگرم می‌رسیم که بزرگ‌ترین چشمه از درون حفره‌ای منشا می‌گیرد که به حمام مرتضی‌علی معروف است.
این چشمه ها پس از سرچشمه گرفتن از دامنه غربی کوه کش سیاه به سمت غرب جاری می گردند.
اولین چشمه به نام قنبر از شرق به غرب (به تبعیت از شیب و راستای دره) جاری بوده و آب آن سرد است. پس از طی ۶ کیلومتر چشمه آب گرم مرتضی علی ظاهر گردیده که علت به وجود آمدن گرمای آب شکستگی و فشار گسلی می باشد. پس از تجمیع آب چشمه های مرتضی علی و قنبری آب حاصل پس از طی ۳۰۰ متر به چشمه جعفری منتهی میشود.

چشمه مرتضی علی
چشمه مرتضی علی طبس در جلسه کمیته ثبت و حریم میراث طبیعی، ۲۹ مرداد ۱۳۹۳ با شماره ۱۹۶ در فهرست میراث طبیعی به ثبت رسید.
در رودخانه مسیر چشمه گرم مرتضی علی اختلاف دمای دو طرف رودخانه کاملا احساس میشود.
دلیل این اتفاق آن است که آب گرم چشمه از دیواره سمت راست به داخل رودخانه می ریزد و همین، اختلاف دمایی را در چشمه ایجاد می کند که گاهی به ۱۰درجه هم می رسد! غلظت بیشتر آب گرم و تفاوت ساختاری آن با آب سرد جاری در کف رودخانه باعث می‌شود که این آب ها تا مسافت حدود سیصد متری بستر رودخانه هم پیش بروند در حالی که به طور کامل با هم مخلوط نشده اند و در بستر رودخانه قابل تفکیک هستند! به این ترتیب می بینید که در یک طرف رودخانه آب سرد و در طرف دیگر آب گرم جریان دارد.
چشم اندازها و منظره های زیبا و متنوع، خارج بودن از محدوده های تحت حفاظت سازمان حفاظت محیط زیست، برخوردای از وسعت و فضای مناسب جهت حفاظت، نزدیکی به شهر طبس و دسترسی آسان و نزدیکی به روستایی یلاقی خرو با مزارع زیبا و باغات میوه برشمرد.
داشتن چند اثر تاریخی (با قدمت ۵۰۰ تا ۱۵۰۰ سال پیش) مانند طاق عباسی و خانه گبری در دل خود، خاصیت طبی و درمانی چشمه، پدیده های جذاب ژئومورفولوژیکی کم نظیر، کارستی و ژئوتوریسمی (در مطالعات زمین شناسی این محدوده و قسمتهایی از کوههای شتری را بعنوان بهشت زمین شناسی یاد میکنند) و هجوم گردشگران به این منطقه از دیگر قابلیتهای ویژه این اثر طبیعی دانست.

 

 

 

---

وب سایت طبس گردی مرجع گردشگری شهرستان طبس

ما را در تلگرام دنبال کنید TabasGardi@